Agnieszka Tosik

   Największą grupę wad wymowy na etapie przedszkolnym i wczesnoszkolnym stanowią wady artykulacyjne zwane dyslalią. Dyslalia to nieprawidłowość w wymowie jednej lub kilku głosek. Do wad wymowy nie zaliczamy cech wymowy dziecięcej wynikające z nieukończonego rozwoju mowy. Najczęściej spotykane wady wymowy to:

• Sygmatyzm (seplenienie) - nieprawidłowa wymowa głosek s,z,c,dz,sz,ż,cz,dż,ś,ż,ć,dź - mogą być one zastępowane przez siebie nawzajem. Istnieje wiele odmian seplenienia, najbardziej spotykane jest seplenienie międzyzębowe - dziecko wymawia głoski z językiem wsuniętym między zęby. Wada ta nie ustępuje samoistnie, jest najtrudniej do wyprowadzenia wadą wymowy.
• Rotacyzm (reranie) - nieprawidłowa wymowa głoski r, która wymawiana jest jako j,l. Istnieje wiele odmian rerania - reranie gardłowe, języczkowe (tzw. francuskie), policzkowe. Bezpośrednią przyczyną rotacyzmu jest niedostateczna sprawność ruchowa języka.
• Kappacyzm - nieprawidłowa wymowa głoski k, która wymawiana jest jako t.
• Gammacyzm - nieprawidłowa wymowa głoski g, która wymawina jest jako d.
• Lambdacyzm - nieprawidłowa wymowa głoski l, która wymawiana jest jako j.
• Bezdźwięczność - polega na wymawianiu głosek dźwięcznych bezdźwięcznie tzn, bez drgania wiązadeł głosowych, np. woda - fota, żaba - szapa. Przyczyną tej wady jest zaburzenie słuchu fonematycznego (dziecko nie różnicuje dźwięków o tym samym miejscu artykulacji).